PROGRAMLAMA TEMELLERİ
Cümleler
Bir cümleyi yazıp Enter tuşuna bastığınızda o komut cümlesi değerlendirilir
ve yazım yanlışları saptanır. Büyük küçük harf ayrımı yapılmaz. Komutun ilk
harfi otomatikman büyültülür. Komut olmayan açıklama satırları için tek tırnak,
Rem ya da Remark kullanılır.
Rem Yardım Düğmesi
' Bu düğme tıklanınca çalışır.
Print "Yardım
yok" 'satır arasına da açıklama
koyabilirsiniz
Değişkenler
Kullanıcıdan alınan bilgiler ve hesaplama sonuçları değişken denilen geçici
bölgelerde tutulur. Değişken adları en fazla 255 karakter olabilir. Değişken
adı bir alfabe karakteri ile başlamalıdır. Değişkenin özellikleri ise aşağıda
verilen listedeki gibi belirlenir:
s -String : Karakter
dizisi
n - Integer : Tamsayı
(-32768 +32767)
l - Long : Uzun
Tamsayı (yaklaşık +/- 2 milyar)
f - Single : Tek
Duyarlı Ondalıklı Sayı (floating)(1E-45, 3E38)
d - Double : Çift Duyarlı
Ondalıklı Sayı (floating)(5E-324 )1.8E308
c - Currency : Para
değeri ($) (xxxxxxxxxxxxxxx.xxxx)
b - Boolean : Doğru/Yanlış
(true-false 0/-1)
v- Variant : Değişken
d - Date : Gün ve
saat bilgisi (1/1/100 den 12/31/9999 a
kadar)
Değişken Tanımları
Bir formda tanımlanan değişken o formda yaratılacak tüm prosedürlerde
kullanılabilir. Bir prosedürde Dim ya da Private ile yerel olarak tanımlanan
değişken ise sadece o prosedür için tanımlı kalır. Genel tanımların
kısıtlanması kod hatalarının ayıklanması açısından kolaylık getirir. Bu nedenle
yalnızca prosedür içinde kullanılacak değişkenler yerel olarak tanımlanmalıdır.
Heryerde (formlar arası) kullanılabilecek değişken tanımlaması ise Public ile
tanımlanmalıdır.
Dim değişkenadı [As değişkentipi] [, değişkenadı2 [As
değişkentipi2]]
Private değişkenadı [As
değişkentipi] [, değişkenadı2 [As değişkentipi2]]
Public değişkenadı [As değişkentipi] [, değişkenadı2 [As
değişkentipi2]]
Buna göre dolar olarak gösterilecek para değişkeni tanımı şu olabilir:
Dim cPara
As Currency
Atama ve Özellik Belirleme
Değişkenlere değer ataması için "=" ya da "Let" deyimi
kullanılır. Değişkenin adı eşitliğin sağ tarafında, değeri ise sol tarafında
olmalıdır.
Faiz = .6
Let Faiz = .6
Yardım.Caption =
"&Yardım" 'Yardım
düğmesinin başlığını belirler
Yardım.Left =
Yardım.Left-200 ' Yardım
düğmesini 200 piksel sola alır
Yardım.Visible = False ' Yardım düğmesini gizler
Yardım.TabStop = False '
Tab ile bu düğmeye geçilmez
' Alttaki komut yardım düğmesi gizli ise görüntüler,
değilse gizler
Yardım.Visible = Not(Yardım.Visible
Sayılar ve İşlemler
Tamsayı (Integer) değişkenlere reel sayı atandığında tamsayıya yuvarlanarak
atanır. Değişken tipine uymayan bir atama yapılır ise sistem uyarı verir.
Dim Sayi As Integer
Dim Yil As String
Sayi = 50000 ' Yanlış, en fazla 32768.
Sayi = 32.2 ' 32 olarak atanır
Sayi=Val("1994") ' 1994 değeri atanır
Yil = Str$(1994) ' "1994" değeri atanır
Aritmetik işlemlerde parantezlerin önceliği vardır. Parantez yok ise
yukarıda belirtilen öncelik sıraları uygulanır. Aynı öncelik sırasına sahip
olan işlemler soldan sağa doğru gerçekleştirilir.
Cümleler
Bir cümleyi yazıp Enter tuşuna bastığınızda o komut cümlesi değerlendirilir
ve yazım yanlışları saptanır. Büyük küçük harf ayrımı yapılmaz. Komutun ilk
harfi otomatikman büyültülür. Komut olmayan açıklama satırları için tek tırnak,
Rem ya da Remark kullanılır.
Rem Yardım Düğmesi
' Bu düğme tıklanınca çalışır.
Print "Yardım
yok" 'satır arasına da açıklama
koyabilirsiniz
Değişkenler
Kullanıcıdan alınan bilgiler ve hesaplama sonuçları değişken denilen geçici
bölgelerde tutulur. Değişken adları en fazla 255 karakter olabilir. Değişken
adı bir alfabe karakteri ile başlamalıdır. Değişkenin özellikleri ise aşağıda
verilen listedeki gibi belirlenir:
s -String : Karakter
dizisi
n - Integer : Tamsayı
(-32768 +32767)
l - Long : Uzun
Tamsayı (yaklaşık +/- 2 milyar)
f - Single : Tek
Duyarlı Ondalıklı Sayı (floating)(1E-45, 3E38)
d - Double : Çift Duyarlı
Ondalıklı Sayı (floating)(5E-324 )1.8E308
c - Currency : Para
değeri ($) (xxxxxxxxxxxxxxx.xxxx)
b - Boolean : Doğru/Yanlış
(true-false 0/-1)
v- Variant : Değişken
d - Date : Gün ve
saat bilgisi (1/1/100 den 12/31/9999 a
kadar)
Değişken Tanımları
Bir formda tanımlanan değişken o formda yaratılacak tüm prosedürlerde
kullanılabilir. Bir prosedürde Dim ya da Private ile yerel olarak tanımlanan
değişken ise sadece o prosedür için tanımlı kalır. Genel tanımların
kısıtlanması kod hatalarının ayıklanması açısından kolaylık getirir. Bu nedenle
yalnızca prosedür içinde kullanılacak değişkenler yerel olarak tanımlanmalıdır.
Heryerde (formlar arası) kullanılabilecek değişken tanımlaması ise Public ile
tanımlanmalıdır.
Dim değişkenadı [As değişkentipi] [, değişkenadı2 [As
değişkentipi2]]
Private değişkenadı [As
değişkentipi] [, değişkenadı2 [As değişkentipi2]]
Public değişkenadı [As değişkentipi] [, değişkenadı2 [As
değişkentipi2]]
Buna göre dolar olarak gösterilecek para değişkeni tanımı şu olabilir:
Dim cPara
As Currency
Atama ve Özellik Belirleme
Değişkenlere değer ataması için "=" ya da "Let" deyimi
kullanılır. Değişkenin adı eşitliğin sağ tarafında, değeri ise sol tarafında
olmalıdır.
Faiz = .6
Let Faiz = .6
Yardım.Caption =
"&Yardım" 'Yardım
düğmesinin başlığını belirler
Yardım.Left =
Yardım.Left-200 ' Yardım
düğmesini 200 piksel sola alır
Yardım.Visible = False ' Yardım düğmesini gizler
Yardım.TabStop = False '
Tab ile bu düğmeye geçilmez
' Alttaki komut yardım düğmesi gizli ise görüntüler,
değilse gizler
Yardım.Visible = Not(Yardım.Visible
Sayılar ve İşlemler
Tamsayı (Integer) değişkenlere reel sayı atandığında tamsayıya yuvarlanarak
atanır. Değişken tipine uymayan bir atama yapılır ise sistem uyarı verir.
Dim Sayi As Integer
Dim Yil As String
Sayi = 50000 ' Yanlış, en fazla 32768.
Sayi = 32.2 ' 32 olarak atanır
Sayi=Val("1994") ' 1994 değeri atanır
Yil = Str$(1994) ' "1994" değeri atanır
Aritmetik işlemlerde parantezlerin önceliği vardır. Parantez yok ise
yukarıda belirtilen öncelik sıraları uygulanır. Aynı öncelik sırasına sahip
olan işlemler soldan sağa doğru gerçekleştirilir.
Aritmetik Operatörler ve Öncelik Sırası | ||
1 | ^ | Üs alma |
2 | - | Negatif sayıları gösterme |
3 | * | Çarpma |
3 | / | Bölme |
4 | \ | Tamsayı bölme |
5 | Mod | Kalanı bulma (5 Mod 2 = 1) (Tamsayı) |
6 | + | Toplama |
6 | - | Çıkartma |
Farklı tipte iki sayıya işlem yapıldığında sonuç sayılardan daha duyarlı
olan tipte olur. Duyarlılık sırası Integer, Long, Single, Double ve
Currency'dir.
Komut İşlemleri Kodlama
Visual Basic'de nesnelere hangi durumlarda hangi işlemleri yapacağı kodlama
ile belirtilir. Bunlar nesnenin üzerine farenin gelmesi, nesnenin tıklanması ya
da nesnenin çift tıklanması gibi durumlar olabilir.
Bir komut düğmesini kodlamak için:
·
Düğmeyi çift tıklayınız.
·
Kod penceresine gerekli kodu
giriniz. İlk olarak ekrana gelen prosedür tıklama için olacaktır. Değişik
olaylar için sağdaki prosedür düşen listesini tıklayarak diğer durumları seçip
değişik kodlar yazabilirsiniz.
·
İlk satırdaki Private Sub
xxxx_Click() komutu bu prosedürün xxxx komut düğmesi tıklandığında çalışacak
prosedür olduğunu belirtir. En alt satırdaki End Sub komutu ise prosedürün
bittiğini göstermektedir.
Bir diğer komut düğmesine kod yazmak için kod penceresini kapattıktan
sonra, o düğmeyi çift tıklayarak, ya da açık olan kod penceresinin sağdaki
nesne düşen listesini tıklayarak ve istenilen nesneyi seçerek de prosedürü
yazabiliriz.
Diyalog Pencereleri
Yazı kutusu dışında kullanıcıdan bilgi almak için diyalog pencereleri
kullanılabilir. Bunun için kullanılan fonksiyon InputBox (kullanıcının girdiği
biçimde atanır) ya da InputBox$ (karakter olarak atanır) dır.
InputBox$ (Açıklama$[,[Başlık$][,[İlkDeğer$][,x%,y%]]])
Sub Form_Load
'Form görüntülendiğinde
adınızı soran diyalog penceresi ekrana gelir.
Ad = InputBox$("Lütfen adınızı giriniz:",
"Ad", "Damla Buket")
End Sub
Prosedür Kodu
Bu kısımda program için gerekli hesaplamalar yazılacaktır. Programın içine
yazılacak olan açıklamalar için satırın en soluna tek tırnak işareti koymak
yeterlidir. Yazı kutusundan gelen değerlerin sayı değerine çevrilmesi için
gerekli komut Val komutudur.
"txtSure" yazı kutusunun değerini bir değişkene atamak için
aşağıdaki komut kullanılabilir:
' Sure değerini değişkene
atar
nSure = Val(txtSure.Text)
Programın Çalıştırılması
Bir program 3 şekilde çalıştırılabilir:
1.
Visual Basic araç çubuğu
üzerindeki "Start" düğmesine basınız.
2.
Run/Start menü seçeneğini
tıklayınız.
3.
Klavyede F5 tuşuna basınız.
Hata olduğu takdirde bunlar bir pencerede görüntülenecektir.
olan tipte olur. Duyarlılık sırası Integer, Long, Single, Double ve
Currency'dir.
Komut İşlemleri Kodlama
Visual Basic'de nesnelere hangi durumlarda hangi işlemleri yapacağı kodlama
ile belirtilir. Bunlar nesnenin üzerine farenin gelmesi, nesnenin tıklanması ya
da nesnenin çift tıklanması gibi durumlar olabilir.
Bir komut düğmesini kodlamak için:
·
Düğmeyi çift tıklayınız.
·
Kod penceresine gerekli kodu
giriniz. İlk olarak ekrana gelen prosedür tıklama için olacaktır. Değişik
olaylar için sağdaki prosedür düşen listesini tıklayarak diğer durumları seçip
değişik kodlar yazabilirsiniz.
·
İlk satırdaki Private Sub
xxxx_Click() komutu bu prosedürün xxxx komut düğmesi tıklandığında çalışacak
prosedür olduğunu belirtir. En alt satırdaki End Sub komutu ise prosedürün
bittiğini göstermektedir.
Bir diğer komut düğmesine kod yazmak için kod penceresini kapattıktan
sonra, o düğmeyi çift tıklayarak, ya da açık olan kod penceresinin sağdaki
nesne düşen listesini tıklayarak ve istenilen nesneyi seçerek de prosedürü
yazabiliriz.
Diyalog Pencereleri
Yazı kutusu dışında kullanıcıdan bilgi almak için diyalog pencereleri
kullanılabilir. Bunun için kullanılan fonksiyon InputBox (kullanıcının girdiği
biçimde atanır) ya da InputBox$ (karakter olarak atanır) dır.
InputBox$ (Açıklama$[,[Başlık$][,[İlkDeğer$][,x%,y%]]])
Sub Form_Load
'Form görüntülendiğinde
adınızı soran diyalog penceresi ekrana gelir.
Ad = InputBox$("Lütfen adınızı giriniz:",
"Ad", "Damla Buket")
End Sub
Prosedür Kodu
Bu kısımda program için gerekli hesaplamalar yazılacaktır. Programın içine
yazılacak olan açıklamalar için satırın en soluna tek tırnak işareti koymak
yeterlidir. Yazı kutusundan gelen değerlerin sayı değerine çevrilmesi için
gerekli komut Val komutudur.
"txtSure" yazı kutusunun değerini bir değişkene atamak için
aşağıdaki komut kullanılabilir:
' Sure değerini değişkene
atar
nSure = Val(txtSure.Text)
Programın Çalıştırılması
Bir program 3 şekilde çalıştırılabilir:
1.
Visual Basic araç çubuğu
üzerindeki "Start" düğmesine basınız.
2.
Run/Start menü seçeneğini
tıklayınız.
3.
Klavyede F5 tuşuna basınız.
Hata olduğu takdirde bunlar bir pencerede görüntülenecektir.