Visual Basic karmaşık mantıklara ve biçimlere sahip, Windows uyumlu
uygulamaların tasarımlarını kolaylaştırıcı bir görsel dildir. Bu dilde program
geliştirmenin ilk adımı, kullanıcının ekranda görmek istediklerini saptamak ve
ekran tasarımını gerçekleştirmektir. Bu
programda her şey nesne olarak tanımlanmıştır (form, yazı kutusu, komut düğmesi
v.b.). Nesneler, kendilerine iliştirilmiş olan olayları (farenin tıklanması,
farenin çift tıklanması gibi) tanıyabilir ve yazılmış olan komutlara göre tepki
verebilir. Olaylar gerçekleştiğinde işlemler yerine getirilir, ve pencereler
güncelleştirilir. Sistem daha sonra yeni olayları bekler.
TEMEL KAVRAMLAR
Form: Windows pencerelerinin Visual Basic'deki karşılığıdır. Uygulama
çalıştırıldığında formlar pencerelere dönüşür. Her uygulama en az bir form
içermek zorundadır.
Prosedür: Komut cümlelerinden oluşan program parçalarıdır.
Modül: Tek bir dosyada toplanan ve programın herhangi bir yerinden çağırılabilen
prosedürler ve tanımlamalar topluluğu.
Özellik (Property): Nesne karakteristiklerini (boyut, renk, konum, …) ve nesne davranışlarını
tanımlayan nitelikler.
Olay (Event): Nesnelerin algılayabildiği eylemlerin adıdır.
ARAÇ ÇUBUĞU VE KISAYOL TUŞLARI
Şekil-1'de araç çubuğu ve üzerindeki kısayol tuşları görüntülenmektedir.
uygulamaların tasarımlarını kolaylaştırıcı bir görsel dildir. Bu dilde program
geliştirmenin ilk adımı, kullanıcının ekranda görmek istediklerini saptamak ve
ekran tasarımını gerçekleştirmektir. Bu
programda her şey nesne olarak tanımlanmıştır (form, yazı kutusu, komut düğmesi
v.b.). Nesneler, kendilerine iliştirilmiş olan olayları (farenin tıklanması,
farenin çift tıklanması gibi) tanıyabilir ve yazılmış olan komutlara göre tepki
verebilir. Olaylar gerçekleştiğinde işlemler yerine getirilir, ve pencereler
güncelleştirilir. Sistem daha sonra yeni olayları bekler.
TEMEL KAVRAMLAR
Form: Windows pencerelerinin Visual Basic'deki karşılığıdır. Uygulama
çalıştırıldığında formlar pencerelere dönüşür. Her uygulama en az bir form
içermek zorundadır.
Prosedür: Komut cümlelerinden oluşan program parçalarıdır.
Modül: Tek bir dosyada toplanan ve programın herhangi bir yerinden çağırılabilen
prosedürler ve tanımlamalar topluluğu.
Özellik (Property): Nesne karakteristiklerini (boyut, renk, konum, …) ve nesne davranışlarını
tanımlayan nitelikler.
Olay (Event): Nesnelerin algılayabildiği eylemlerin adıdır.
ARAÇ ÇUBUĞU VE KISAYOL TUŞLARI
Şekil-1'de araç çubuğu ve üzerindeki kısayol tuşları görüntülenmektedir.
Şekil-1. Araç Çubuğu
Araç çubuğu üzerindeki kısayol tuşlarının işlevleri soldan sağa aşağıdaki
gibidir:
·
Standart EXE Proje Ekleme -
File/Add Project (File Menüsünden Add Project seçeneği tıklanır)
·
Form Ekleme - File/New Form
·
Menü Tasarımı - Window/Menu
Design - Ctrl+M
·
Proje Aç - File/Open Project
·
Proje Kaydet - File/Save Project
·
Kes - Edit/Cut - Ctrl+X
·
Kopyala - Edit/Copy - Ctrl+C
·
Yapıştır - Edit/Paste - Ctrl+V
·
Bul - Edit/Find - Ctrl+F
·
Geri Al - Edit/Undo - Ctrl+Z
·
Tekrar - Edit/Redo
·
Başlat - Run/Start - F5
·
Ara Ver - Run/Break - Ctrl+Break
·
Sona Erdir - Run/End
·
Proje Gezgini - View/Project
Explorer
·
Özellikler Penceresi -
View/Properties Window - F4
·
Form Görüntü Penceresi -
View/Form Layout Window
·
Nesne Gezgini (tüm nesneleri gösterir)
- View/Object Browser
·
Araç Kutusu (kontrol nesnelerini
içerir) - View/Toolbox
·
Veri tabanı Bağlantıları -
View/Dataview Window
Proje ve Form Pencereleri
Tüm Visual Basic bileşenleri bir proje içerisinde bulunur. Proje
yaratıldıktan sonra, proje penceresinde, o uygulamada yer alan formlar,
modüller ve özel denetçiler listelenir. Listeden istenilen form seçildikten
sonra View/Form ile formun kendisi ya da View/Code ile o forma ait kod
görüntülenebilir. Formun üzerinde yer alan noktalara grid denir. Bu noktalar
form üzerineyerleştirilecek nesnelerin hizalanmasını sağlar.
ÖZELLİKLER PENCERESİ
Bir formun konumunu değiştirmek onun özelliğini değiştirmek anlamına gelir.
Özellikler penceresi açıldığında Şekil-2'deki gibi görüntülenir. Başlık çubuğu
altındaki nesne kutusunda (Object Box) yer alan açıklama nesnenin adını ve ne
tip bir nesne olduğunu belirtir. Örneğin Şekil-2'deki "Form1 Form"
açıklaması seçili nesnenin bir form olduğunu ve adının Form1 olduğunu
göstermektedir. Nesne kutusunu altındaki ayarlar kutusunda (Settings Box) ise
pencerede o anda seçilmiş olan ayarın değeri görüntülenir ve değiştirilebilir.
Seçeneklerin çoğunluğu kullanıcıya düşen liste olarak sunulur. Bu liste renkler
için paleti görüntülerken, pencerenin görünür olma özelliği için ise doğru/yanlış
(True/False) olarak sunulur.
Bazı Form Özellik Tanımları |
(Name): İsim |
Appearance: Formun düz ya da 3-boyutlu görünmesini sağlar. |
BackColor: Artalan rengi |
BorderStyle: Kenar çizgisi biçimi |
Caption: Form Başlığı |
ControlBox: Pencere kontrollarının olup olmayacağını belirler. |
Font: Yazı tipini belirler. |
Height: Formun yüksekliğini belirtir. |
Left: Formun sol koordinatını belirler. |
Top: Formun üst koordinatını belirler |
Visible: Formu gizlemek ya da gizli formu görüntülemek için kullanılır. |
Width: Formun genişliğini belirtir. |
Şekil-2. "Properties" Özellikler Penceresi
Programı Başlatma
Visual Basic programını başlattığınızda ekrana Şekil-3'deki Yeni Proje
Penceresi gelir. Eğer Visual basic daha önceden çalışıyor ise aynı pencereyi File/New
project seçeneği ile de açabilirsiniz. Bu pencere seçenekleri ile proje tipini
belirleyebilirsiniz. Normal proje için Standard.EXE, Internet ile ilgili
projeler için Activex.EXE kullanınız.
Şekil-3. Yeni Proje Diyalog Penceresi
Şekil-4. Proje Tasarım Penceresi
Proje açıldıktan sonra proje tasarım penceresi Şekil-4'deki gibi ekrana
gelir. Bu pencerenin başlığı Project1: Microsoft Visual Basic (Design) olarak
görüntülenir. Daha sonra bu program çalıştırıldığında Design-Run olarak
değişecektir.
Bu yeni proje bir form ile başlar. Genelde bu form programınızın başlangıç
sayfası olur. Form penceresi dışında Tasarım Penceresi üzerinde projede yer
alan formları gösteren "Project1" adlı proje penceresi, formun ekran
üzerindeki boyutunu gösteren "Form Layout" penceresi ile nesne
özelliklerini gösteren "Properties" penceresi yer alır. Tasarım
penceresinin sol tarafında ise nesne yaratımı için gerekli bir araç çubuğu
bulunur.
Projeyi Saklama
Projenin saklanması için öncelikle projenin bileşenleri (form, kod modülü,
vs.) ayrı ayrı ait oldukları dosyalara saklanmalı, daha sonra projenin kendisi
proje dosyası olarak saklanmalıdır.
Projeyi saklamak için File/Save Project menü seçeneği ya
da araç çubuğu üzerindeki Save Project düğmesi tıklanır. Her proje bileşeni
için ardı ardına Şekil-5'deki Yeni Adla Proje Saklama Diyalog kutusu ekrana
gelecektir. Bu kutu üzerinde her dosyanın adını ve yerini belirlemeniz
gerekmektedir.
Şekil-5. Yeni Adla Proje Saklama Penceresi